Jurist en kunstkenner Laurens Kasteleijn is oprichter en eigenaar van Art Law Services. Art Law is het gecombineerde resultaat van zijn opvoeding en een reeks buitengewone loopbaanavonturen in China en Hong Kong. ‘Uit mijn market research bleek dat niemand in Azië fulltime art law deed; het was een gat in de markt.’
‘Al op jonge leeftijd hielp ik mijn vader met knullige dingetjes als kopieerwerk in zijn advocatenkantoor. Van de advocatuur heb ik altijd het georganiseerde en strategische gewaardeerd. Mijn Master Internationaal Privaatrecht vond ik heel interessant.
Met Azië heb ik een geschiedenis en een klik. Mijn vader is in Hong Kong geboren en daar deels opgegroeid. Als advocaat zette hij zich in voor Aziatische belangen en klanten in Nederland. Hong Kong vind ik een fantastisch mooie stad. Ik ben daar op de bonnefooi heen gegaan, met één suitcase en een enkel vliegticket. Via netwerk events vond ik een baantje bij de toen spannende startup ASB Biodiesel. Het idee was om frituurolie op te halen bij restaurants en dat in biodiesel te verwerken. Ik moest het concept exporteren naar China, waar het grote geld zat. Als broekie, vers van de universiteit onderhandelde ik daar met lokale overheden over de aankoop van fabrieksgrond. Het was supermooi om dat als jong ventje te doen.
Toen volgde de financiële crisis. ASB stopte het mainland China-plan in de koelkast en concentreerde zich op Hong Kong. Iedereen zei: Laurens, je moet gewoon Chinees gaan studeren een jaartje. Dan kun je straks in Hong Kong de meest fantastische banen krijgen. Dat heb ik gedaan, in Beijing. Ik ben daar met diezelfde suitcase 24 uur met de trein naartoe gereisd. Een half jaar zat ik op de Hutong-school, waar ik met medestudenten woonde; een warm bad. De Chinese taal en cultuur werden er echt ingepompt. Ik heb er een semester Chinees aan de topuniversiteit Tsinghua University aangeplakt.
In Beijing werkte ik zes maanden bij FairKlima Capital, dat werd gerund door de nicht van president Xi Jinping. Ik heb daar veel dingen meegemaakt die dicht tegen de macht van de communistische partij aan schuurden. Na zes maanden nam ik wéér de trein; deze keer naar Shanghai. Inmiddels had ik twee koffers bij me in plaats van een.
In China verandert alles continu, waardoor je nooit op je automatische piloot kunt varen. Dat maakt het leven heel intensief en vermoeiend. In Nederland bouw je rapport en een relatie op met een klant; je kunt haast voorspellen wat iemand gaat doen. Bij de Chinezen lukte dat niet. Ze laten nooit het achterste van hun tong zien. Je bent dus constant bezig met de vraag: wat wil zo’n persoon nou? Wat zit hierachter?
In Shanghai vond ik een baan bij het door twee Nederlandse boerenzonen opgerichte G&C Group, een exporteur van landbouwtechniek. Zij vroegen mij in China een lokaal kantoor neer te zetten. Dat lukte, en was fantastisch. Met G&C was ik doordeweeks heel druk. In de weekenden was ik net als in Beijing veel aan het partyen en drinken tot diep in de nacht. Daar kreeg ik een beetje genoeg van. Ik dacht: als ik voor de zondag een baantje vind, dan drink ik zaterdag niet zo hard. Kort daarop raakte ik aan de praat met mijn artistiek mentor George Michel, de eigenaar van Gallery Studio Rouge. Dat klikte direct. Michel zocht een vrijwillig sales associate voor de zondagochtend. Ik zou tien procent salescommissie krijgen op elk kunstwerk ik verkocht. Prima, dacht ik, want ik kan goed babbelen. Op een gegeven moment stopte de general manager ermee. Hij vroeg: wil jij het van me overnemen?
Op dat moment klikte iets in mij. Mijn opa van mijn moeders kant was kunstenaar. Ik zat vaak in zijn atelier en ging regelmatig met mijn ouders naar musea en galerieën. Ik ben dus zowel in de advocatuur als in de kunstwereld opgegroeid. In Shanghai werd ik fulltime general manager van twee galerieën en stuurde dertig man aan; en soort droombaan. In 2013 ging ik terug naar Hong Kong. Daar heb ik galerie Island6 nieuw leven ingeblazen en gerund. Veel mensen kwamen destijds naar mij met juridische vragen over kunst. Uit mijn market research bleek dat niemand in Azië fulltime art law deed; het was een gat in de markt. In 2013 richtte ik Art Law Services op. Ik nam een gok en vertrok bij de galerie.
Binnen de kunstwereld was het vroeger ons kent ons. Dat is door het internet echt veranderd. De wereld is veel groter geworden, en tegelijkertijd reizen we minder. Het wantrouwen tussen betrokken partijen groeit daardoor. Wat krijg je dan? Juridische problemen. Ik werk bijvoorbeeld met een jonge kunstenaar die een groot contract gaat afsluiten met een verzamelaar in New York. De verzamelaar gaat de komende vijf jaar al zijn nieuwe kunst opkopen, en ik zorg dat de kunstenaar niet genaaid wordt.Mijn vrouw heb ik in Shanghai ontmoet.
In 2015 wilden we terug naar Amsterdam om daar kinderen te krijgen. Ik besloot mijn beroepsopleiding advocatuur alsnog te doen bij Wintertaling Advocaten. Mijn vader was mijn patroon. Onze verschillende karakters matchen heel goed, en er is veel wederzijds respect. Mijn vader zie ik absoluut als mijn juridisch mentor. Hij leerde me dat je in de advocatuur écht tot het naadje gaat voor je cliënt.
Inmiddels ben ik weer juridisch adviseur, zoals in Hong Kong. De Orde deed moeilijk over het feit dat ik Art Law Services in Hong Kong had en tegelijkertijd advocaat was in Nederland. Bovendien ben ik niet echt een procestijger; ik ben meer van de deals genereren. Afgelopen jaar heb ik mijn eigen mediationkantoor voor onder andere de kunstwereld opgericht: Kasteleijn Mediation. Het is een niche van de niche. Ook daar zie ik een gat in de markt voor later.’
