Ongeveer 40% tot 45% van de uiteindelijk belanghebbenden (UBO’s) van ondernemingen is tijdig ingeschreven in het UBO-register, schat het ministerie van Financiën. Vlak voor de deadline van 27 maart was bijna 37% geregistreerd en lagen nog ongeveer 250.000 inschrijvingen te wachten bij de Kamer van Koophandel (KvK). Voor de overige UBO’s dreigt handhaving.
Het register bestaat sinds 2020 en heeft als doel het tegengaan van misbruik van het financiële stelsel voor fraude, terrorismefinanciering of het witwassen van geld. Nederland implementeert met de registratie van de ‘ultimate beneficial owners’ (UBO’s) van ondernemingen een Europese anti-witwasrichtlijn. Ondernemers hebben weerstand tegen de verplichte registratie vanwege zorgen over hun privacy en veiligheid. Zij stelden inschrijving in het register uit.
Dat had ook te maken met een zaak bij het Europees Hof van Justitie over het Luxemburgse register. Die gaat vooral over de vraag of de Europese richtlijn wel in overeenstemming is met het privacyrecht. Werkgeversorganisaties en Tweede Kamerleden vroegen de minister van Financiën om uitstel van de deadline totdat het hof uitspraak heeft gedaan, maar de minister zag daar geen aanleiding toe. De uitspraak van het Hof wordt over een paar maanden verwacht. Mocht deze leiden tot nieuwe inzichten, dan neemt Nederland die over, stelt minister Kaag.
Handhaving is risicogebaseerd
Het ministerie hield rekening met een piek in inschrijvingen vlak voor de deadline, maar de piek is hoger dan verwacht, schrijft Kaag. Daardoor kan de verwerking door de KvK langer duren. In de handhaving wordt daarmee rekening gehouden. Ondernemingen die tijdig hun UBO-gegevens hebben doorgegeven, hebben volgens de minister niets te vrezen. Dit is ook het geval als de KvK de verwerking nog niet heeft afgerond en de gegevens nog niet zichtbaar zijn in het register.
Daarnaast is de handhaving risicogebaseerd en richt het zich op ondernemingen en organisaties met hogere witwasrisico’s. De betreffende ondernemingen en organisaties krijgen eerst nog een laatste waarschuwing van het Bureau Economische Handhaving. Zij krijgen dan nog een keer de kans om zich alsnog in te schrijven. UBO’s zonder inschrijving lopen het risico op een boete of taakstraf.
Ondernemers klagen over problemen bij de inschrijving in het register. Volgens de minister zijn die problemen niet grootschalig, maar was sprake van een drietal korte verstoringen. De KvK heeft volgens de minister maatregelen genomen om verstoringen te beperken. Ondernemingen kunnen inschrijvingen die nog niet volledig zijn, bewaren en binnen zeven dagen alsnog indienen. Ook kunnen ze zich per post inschrijven.
