Vier notariële medewerkers van het Haagse advocaten- en notarissenkantoor Pels Rijcken hebben woensdag bij de tuchtrechter verantwoording afgelegd over hun rol bij de fraude gepleegd door voormalig bestuursvoorzitter Frank Oranje. De malversaties van de inmiddels overleden topman waren zo geraffineerd dat de interne organisatie van Pels Rijcken er niet tegen bestand was, verklaarde hun advocate.
De twee notarissen, de toegevoegde notaris en de kandidaat-notaris zijn door het Bureau Financieel Toezicht (BFT) voor de Kamer voor het Notariaat gedaagd. Ze worden nadrukkelijk niet beschuldigd van betrokkenheid bij de fraude van ruim €11 mln door Frank Oranje, die in 2020 zelfmoord pleegde toen zijn gesjoemel uitkwam. BFT meent wel dat bij Pels Rijcken de interne organisatie niet op orde was, en dat er te weinig toezicht was op de handelingen van Oranje.
Er was volgens het BFT in recente jaren geen onafhankelijke comply- en auditfunctie binnen de organisatie. ‘Die mag niet langjarig ontbreken, zeker niet bij een kantoor als Pels Rijcken’, zei de BFT-woordvoerder woensdag bij de tuchtrechter. Betalingen van topman Oranje en de herkomst van het geld werden volgens BFT niet altijd gecontroleerd binnen Pels Rijcken. Er waren overboekingen tussen stichtingen die niets met elkaar te maken hadden.
Escrow
Ook zou Pels Rijcken onvoldoende inzicht gehad hebben in het gebruik van escrow rekeningen door Oranje. Door de geconstateerde ‘normschendingen’ van Pels Rijcken ontstond er uiteindelijk een bewaartekort van ongeveer €9,5 mln op de derdenrekeningen.
Eén van de notarissen wordt verweten dat hij omstreeks 2014 twee akten van Oranje heeft laten passeren, zonder zelf onderzoek te doen. Hij zou teveel vertrouwd hebben op de integriteit van de bestuursvoorzitter. ‘Vertrouwen mag niet blind zijn’, aldus de BFT-woordvoerder.
Advocate Leonie Rammeloo stelde dat de notaris wel degelijk onderzoek heeft gedaan, maar helaas had hij er geen aantekeningen meer van. Volgens haar was de interne organisatie van Pels Rijcken wel op orde. Die voldoet al langer aan de nieuwste standaarden van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB), nog voordat die van kracht zijn, aldus Rammelo0.
Geraffineerd
Tegen de ‘manipulaties en malversaties’ van Oranje was echter geen enkele procedure bestand geweest. ‘Het bewaartekort is veroorzaakt door Oranje en niets anders.’ De advocate wees erop dat de voormalige bestuursvoorzitter zich bediende van vervalste aktes en e-mails.
De twee notarissen van Pels Rijcken zeiden dat ze hun voormalige bestuursvoorzitter de malversaties nog steeds kwalijk nemen, ook al leeft hij niet meer. ‘Als iemand je zoiets flikt, dan is er sprake van boosheid.’ De kandidaat-notaris hield het op ‘teleurstelling’.
De tuchtklacht tegen hem van BFT zag hij als een ‘trap na’. Hem wordt verweten dat hij onvoldoende controle heeft uitgeoefend op de afwikkeling van een verzekeringsclaim, waarbij Oranje ook zou hebben gefraudeerd. Volgens de kandidaat-notaris had hij slechts een ‘miniscule rol’ in dit dossier.
De toegevoegde notaris had volgens BFT alarm moeten slaan over het beheer van gelden voor lagere overheden door Frank Oranje. Toen hij een financieel overzicht opstelde, had hij volgens BFT ‘moord en brand moeten schreeuwen’ over een vermeend verschil van €5 mln.
Advocate Leonie Rammeloo reageerde dat toegevoegde notaris er wel degelijk kritische vragen over heeft gesteld aan de frauderende bestuursvoorzitter en andere betrokkenen bij Pels Rijcken. ‘Ik ben door Oranje misbruikt en dat heeft me keihard geraakt’, zei de toegevoegde notaris zelf.
Uitspraak op 25 mei.
