Mofadja Soorsma-Bokadida is general counsel bij projectontwikkelaar Blauwhoed. Als alleenstaand moeder van een pasgeboren tweeling studeerde ze tijdens haar fulltime baan als Loyens & Loeff-transactiejurist af aan de UvA, waarna ze bij (vastgoed)belegger Merin als legal counsel het bedrijfsleven leerde kennen. Verantwoordelijkheid nemen werd haar als kind in haar gastarbeidersgezin al in de schoot geworpen. ‘Noodzaak maakt dat je dingen voor elkaar krijgt die meer moeite kosten wanneer die vrijheid of ondersteuning er wél is.’
‘Rechten studeren was een meisjesdroom. Mijn sterk ontwikkelde rechtvaardigheidsgevoel is ingegeven door familieomstandigheden. Ik ben geboren in Marokko en was twee toen ik naar Nederland kwam als derde van zes kinderen. Mijn ouders waren Marokkaanse gastarbeiders en analfabeet. Het is een clichévoorbeeld; mijn vader was oorspronkelijk herder, en in Nederland kok tot aan zijn pensioen. In de jaren ’60 kwam hij naar Nederland, wij zijn in 1976 met hem herenigd. Als oudste dochter thuis ging ik met mijn ouders mee naar de huisarts om te tolken en schreef hun brieven en bezwaarschriften waar nodig. Mijn broertje en zusje hielpen ook. Voor mijn ouders was het een soort overleven. Vanuit verantwoordelijkheidsgevoel probeerde ik de boel een beetje draaiende te houden. Mijn moeder deed schoonmaakwerk aan de Zuidas, tien minuten lopen van ons huis.
Toen ik als enige ging studeren, koos ik in 1994 voor rechten aan de UvA met een minor Semitische talen. Ik wilde heel graag Arabisch studeren. Na een jaar ben ik gestopt; de overgang was te heftig. Ik besloot te gaan werken en de Schroevers-opleiding voor juridisch secretaresse te volgen. Via mijn stage in ’96 kwam ik terecht bij Boekel de Nerée – nu Dentons – waar ik werd teruggevraagd als fulltime secretaresse. Ik bleef er drie jaar werken voor Bram Linnartz. In 2000 stapte ik over naar Loyens & Loeff, waar ik zes jaar later opnieuw voor Bram Linnartz kwam te werken. We hebben een goede band en ik kan altijd op zijn advies terugvallen.
Pas in 2003, tijdens mijn periode als legal assistant bij Loyens & Loeff heb ik mijn studie weer opgepakt. Inmiddels was ik 29. De Hogeschool Amsterdam startte destijds met een pilot Rechten. Drie jaar lang ging ik naast mijn fulltime baan iedere vrijdag naar college. Halverwege de pilot kon je kiezen voor de doorstroomprogramma aan de UvA waardoor je het civiel effect kon behalen. In 2007 haalde ik mijn hogeschooldiploma, in 2009 is mijn tweeling geboren en in 2010 haalde ik mijn bul.
Nadat mijn toenmalige relatie uitging, bleek ik zwanger te zijn van een tweeling. Ik besloot de jongens te houden en werd alleenstaande moeder. Hun vader verdween volledig uit beeld. Toen ik naast mijn fulltime baan aan mijn afstudeerscriptie begon, waren de jongens negen maanden. Dat was aanpoten. In drie maanden jaste ik mijn scriptie erdoorheen. Die periode zal me altijd bijblijven. De jongens gingen vanaf dag één dagelijks naar de crêche. Het zwaarst was om mijn kinderen fulltime af te moeten geven, maar door noodzaak gedwongen pak je samen, met z’n drietjes een bepaalde routine op. Het was daardoor ook een mooie periode die veel voldoening gaf. Drie jaar later ben ik mijn huidige man tegengekomen.
Bij Loyens was ik transactiejurist op de afdeling vastgoedtransacties. Een zware maar diverse baan qua cliënten en rechtsgebieden. Crisis of geen crisis, de vastgoedpraktijk denderde gewoon door vanuit het idee: als alles op z’n laagst is, dan moet je juist instappen. ’s Avonds op kantoor doorwerken ging niet met de kleintjes. Ik haalde ze op van de crêche en bracht ze even later naar bed. Als het nodig was, ging daarna even de laptop open en werkte ik verder. Ik was in overlevingsmodus. Eigenlijk wist ik niet beter; als kind werd ik ook naar voren geschoven als degene die het moest oplossen thuis. Noodzaak maakt dat je dingen voor elkaar krijgt die meer moeite kosten wanneer die vrijheid of ondersteuning er wél is. Mijn ouders en zussen waren er gelukkig wel altijd voor me.
Onder druk ben ik creatiever, daarom is mijn loopbaan denk ik anders dan gebruikelijk. Toen ik met mijn huidige man mijn derde zoontje kreeg, hielp hij me. Ik merkte dat ik daardoor bijna gemakzuchtig werd, waar ik erg aan moest wennen. Om dezelfde reden had ik veel moeite met de coronatijd. Ik miste die rigide structuur en dat doorwerken. Maar: in verschillende levensfases stel je andere prioriteiten. Inmiddels zijn mijn kinderen en ik wat ouder, en vind ik het soms fijn om helemaal niks te moeten.Daar heeft corona toch aan bijgedragen. Dan ga ik bijvoorbeeld lekker Netflixen, ook al is het mooi weer, gewoon omdat ik daar gelukkig van word. Voorheen was ik gedienstiger naar anderen en moest ik van mezelf zelfs mijn vrije tijd nuttig invullen.
Tijdens mijn Loyens-periode kwam ik via een secondment bij cliënt en (vastgoed)belegger Merin terecht. Merin’s legal counsel was met zwangerschapsverlof en ik vond het leuk om een uitstapje te maken. Bij Merin leerde ik voor het eerst het bedrijfsleven kennen. Ik werd teruggevraagd en bleef als legal counsel tot september 2020. Merin werd in 2017 verkocht aan het beursgenoteerde Canadese bedrijf Dream Global, dat op haar beurt eind 2019 werd doorverkocht aan Blackstone. Van Blackstone stapte ik over naar Dream Industrial, de logistieke tak van het Dream concern. Sinds juni dit jaar ben ik general counsel bij ontwikkelaar Blauwhoed.
Loyens was voor mij een goede leerschool, daardoor ging werken in het bedrijfsleven me makkelijker af dan verwacht. Je bouwt in het bedrijfsleven van begin tot eind aan de onderneming, managet en bent inhoudelijk bezig. Die combinatie vind ik fijner dan de advocatuur, waar je – als schakel in het geheel – puur op de inhoud zit. En: als ik vroeger bij Loyens om zes, zeven uur ’s avonds naar huis ging, was het bijna van: oh, neem je de middag vrij? Dat cliché over de Zuidas klopte wel een beetje. Nu, in het bedrijfsleven, gaat het puur om je output. Je hoeft geen declarabele uren te schrijven of een plafond te halen.
Mijn sterke moeder, die twee jaar geleden overleden is, is mijn voorbeeld. Ze wilde zelf geld verdienen, zelf de taal leren en uitvinden hoe de Nederlandse maatschappij werkt terwijl ze zich hier staande moest houden met zes kinderen. Daarin was ze heel anders dan veel van haar generatiegenoten.’
