De Autoriteit Consument & Markt (ACM) is door het College van Beroep voor het bedrijfsleven teruggefloten over het besluit om energieleverancier Essent maximumtarieven voor kleinverbruikers op te leggen. ACM heeft ten onrechte de motivering van haar besluit geheim gehouden.
ACM legde Essent in 2018 voor een zestal producten een negental maximumtarieven op. Het ging om leveranties van gas, en elektriciteit aan kleingebruikers. De concurrentiewaakhond constateerde, op grond van de Ewet en de Gaswet, dat de door Essent gehanteerde tarieven ‘onredelijk’ waren. Essent spande zich onvoldoende in om tot kostenverlaging te komen.
ACM maakte gebruik van een zogenaamde vangnetregeling die is opgesteld toen de energiemarkt na de eeuwwisseling werd geliberaliseerd. Die regeling geeft de toezichthouder de bevoegdheid om maximumtarieven op te leggen als daardoor de kleinverbruikersmarkt beter gaat functioneren. Essent bestreed ook niet dat de ACM maximumtarieven mag opleggen.
Het ging het bedrijf meer om de manier waarop de concurrentiewaakhond die bevoegdheid heeft ingezet. ACM toetste de tarieven van Essent aan de hand van een eigen beoordelingsmodel. Dat model is gebaseerd op een zogenaamde benchmarkt, waarbij gegevens van verschillende aanbieders zijn vergeleken. Komt een tarief boven een signaalprijs, dan kan de ACM ingrijpen. Essent beklaagde zich er bij het CBb over dat ze geen inzage heeft gekregen in de wijze waarop haar gegevens daarbij zijn verwerkt door de ACM.
Geheim
ACM hield de cijfermatige onderbouwing en de motivering van haar besluit om maximumtarieven op te leggen voor Essent geheim. Ze stonden in een bijlage die ook voor haar vertrouwelijk was. Het CBb oordeelt nu dat de concurrentiewaakhond hiermee heeft gehandeld in strijd met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur en de Algemene wet bestuursrecht. Die wet maakt het niet mogelijk om een motivering ‘niet of in beperkte mate kenbaar te maken’, aldus het CBb.
‘Het onderzoek naar de door Essent gehanteerde tarieven, de in dat kader gehanteerde brutomarge en de aan de hand daarvan gegeven onderbouwing waarom de tarieven onredelijk zouden zijn, vergt een specifieke, op de tarieven van Essent toegespitste motivering.’ Die motivering kan gegeven worden zonder dat ACM de ins en outs van haar beoordelingsmodel zou moeten prijsgeven, oordeelt het CBb. ‘Niet valt in te zien waarom een zodanige motivering niet aan Essent kenbaar zou kunnen worden gemaakt.’
Door de uitspraak van het CBb zijn de door de ACM opgelegde maximumtarieven van Essent komen te vervallen.
Klik hier voor de uitspraak