Onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) wijst uit dat online brokers van beleggingsproducten zich bij reclame-uitingen niet altijd aan de normen houden. Zo worden kosten en risico’s niet altijd juist vermeld, of is niet duidelijk wat bepaalde toezeggingen precies inhouden.
In de reclame-uitingen heeft de AFM gezien dat ondernemingen bijvoorbeeld adverteren met ‘gratis beleggen’ of ‘commissievrij beleggen’ terwijl er wel degelijk kosten kunnen zijn die niet worden vermeld. Andere reclames spreken over een bepaald bedrag aan ‘transactietegoed’.
Consumenten worden Volgens de AFM op het verkeerde been gezet door kosten en risico’s te bagatelliseren of door onduidelijkheid van begrippen. Ook is bijvoorbeeld een passage als ‘beleggen gaat gepaard met risico’s’ te algemeen wanneer tegelijkertijd op specifieke voordelen van een product of dienst wordt gewezen.
Correct, duidelijk en niet-misleidend
Bij beleggen moet een reclame-uiting aan verschillende normen voldoen. Een belangrijke norm is dat informatie over financiële producten en diensten correct, duidelijk en niet misleidend moet zijn. De AFM heeft deze norm verder uitgelegd in de Beleidsregel Informatieverstrekking 2018.
Zo mag niet de indruk wordt gewekt dat er geen kosten zijn voor het product, terwijl de consument deze wel betaalt. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer een product als ‘gratis’, ‘voor niets’, ‘kosteloos’ of met een vergelijkbare term omschreven wordt terwijl dit niet het geval is. Als de consument kosten betaalt – bijvoorbeeld fondskosten of valutakosten – kan niet worden gesproken over ‘gratis’. De AFM verwacht dat beleggingsondernemingen ervoor zorgen dat al hun reclame-uitingen voldoen aan de relevante normen.
Meer reclame voor beleggen
In dit onderzoek heeft de AFM zich gericht op execution-only-beleggen, omdat de belegger daar zelfstandig handelt en de informatieverstrekking extra belangrijk is. Het aantal consumenten dat zelfstandig belegt, is de afgelopen jaren toegenomen. Twee op de drie beginnende beleggers kiest inmiddels voor deze vorm van beleggen. In 2021 belegden ruim 1,9 miljoen huishoudens zelfstandig.
Beleggen is volgens de toezichthouder populair in verband met de lage rente en het aanbod van laagdrempelige beleggingsapps. Hiervoor wordt ook veelvuldig reclame gemaakt. Ook dragen veranderingen in de kosten die zijn verbonden aan beleggingsdienstverlening bij aan de toename van zelfstandig beleggers.
Aanpassingen
De AFM verwacht van alle beleggingsondernemingen dat zij aan de hand van deze publicatie (pdf, 150 kB) en de Beleidsregel Informatieverstrekking 2018 (pdf, 630 kB) hun eigen reclame-uitingen tegen het licht houden en daar waar nodig aanpassen. ‘Op basis van het onderzoek nemen wij passende maatregelen richting de betrokken beleggingsondernemingen. Wij zullen ondernemingen blijven wijzen op het belang van passende dienstverlening en duidelijke informatieverstrekking’, stelt de toezichthouder.
