Recent kwam de Benchmark Survey 2022 van GCN uit. Graag deel ik een aantal conclusies uit dit rapport, vergezeld van enkele persoonlijke observaties. Allereerst zien we dat de functie van GC feminiseert: van 31% naar 44% vrouwelijke GC’s in 2022. Deze trend zal doorzetten vanuit het gegeven dat 65% van de eerstejaars rechtenstudenten vrouw is en 35% man.
Een ander gegeven in de benchmark is dat de GC in toenemende mate rapporteert aan de CFO. Dit is geen onlogische ontwikkeling, omdat de CFO bijvoorbeeld bij M&A-deals al rechtstreeks is betrokken bij de (juridische) onderhandelingen. Meer dan 60% van de GC’s is het in meer of mindere mate eens met de stelling dat de GC lid moet zijn van de Board of Directors. Ik begrijp dit, omdat veel strategische vraagstukken niet alleen een juridische dimensie hebben, maar bovenal zijn gerelateerd aan de reputatie van de organisatie.
Recent sprak ik een GC die naast juridische zaken nu ook verantwoordelijkheid had gekregen voor public affairs. Zij zei tegen mij: ‘De rode draad in mijn functie is reputatie’. Dit vanuit de overtuiging dat het niet alleen gaat over de vraag ‘is het juridisch correct’, maar vooral over de vraag: ‘deugt het ook’. Dit laatste is ook leidend in maatschappelijke debatten, waar je als organisatie niet weg komt met het statement dat het juridisch in orde is.
In een gesprek met een andere GC werd mij bevestigd dat het belang van een brede strategische blik van de GC alleen nog maar belangrijker wordt. Hij zei: ‘De laatste jaren heb ik bij mijn juristen en ook bij de juridisch dienstverleners gehamerd op het belang van kennis over de business context. Nu verwacht ik van mijn juristen en advocaten dat zij de maatschappelijke context voldoende betrekken bij hun advisering.’ Hij stelde vast dat de maatschappelijke opvattingen snel aan het veranderen zijn. Als voorbeeld noemde hij de bekende Shell uitspraak en het toenemend belang van ESG. Deze maatschappelijke tijdsgeest moet volgens deze GC meegenomen worden door bedrijfsjuristen en advocaten in hun adviserende rol.
Environmental Social Governance
Uit de benchmark blijkt ook dat onderwerpen als ESG snel stijgen op de prioriteitenlijst van GC’s. In gesprekken met GC’s merk ik wel dat men op dat vlak nog zoekende is. Wat valt allemaal onder ESG, hoe meet je bijvoorbeeld CO2-uitstoot, wie is naast de GC – multidisciplinaire aanpak – nog meer verantwoordelijk voor ESG? Vragen die de komende jaren verder uitgediept zullen worden. ESG zal voor veel organisaties een prioriteit zijn, omdat ESG ook weer te maken heeft met de geloofwaardigheid en reputatie in een maatschappelijk tijdsgewricht waarin stakeholders kritischer worden.
Als gevolg van de toename van werkzaamheden bij juridische afdelingen, bijvoorbeeld door privacy en ESG-issues, is de juridische afdeling bij 55% van de deelnemers aan de benchmark gegroeid. Bijna 60% van deze deelnemers verwacht een groei van hun afdeling in de komende twee jaar. Tevens verwachten deelnemers dat zij meer werk zullen uitbesteden aan juridische dienstverleners. Al met al zou dit een toename betekenen van juridische kosten voor organisaties. Dit kunnen best nog wel spannende discussies met de CFO worden, gezien een intredende recessie die organisaties dwingt tot kostenbezuinigingen.
Contract management software
Bij technologie gebruikt 76% van de GC’s een electronic-signature software pakket. Dit is niet verbazingwekkend, omdat corona en het daardoor noodgedwongen op afstand werken voor een stimulans heeft gezorgd om met deze software te gaan werken. Voor de komende twee jaar verwacht 66% van de GC’s nieuwe technologie te implementeren.
In gesprekken met GC’s merk ik dat de grootste behoefte contract management software is, mede ingegeven door accountants die een adequaat overzicht verwachten van de lopende contracten binnen de organisatie. Vele GC’s geven tegelijkertijd aan dat de nu beschikbare contractmanagement software pakketten niet voldoen aan hun wensen.
Een opvallend gegeven uit de benchmark vind ik dat slechts 4% van de GC’s hun juridische dienstverleners evalueert op vooraf vastgestelde KPI’s. Zelf ben ik voorstander van heldere evaluatiecriteria voor de samenwerking tussen bedrijfsjuridische afdelingen en juridische dienstverleners. Hier valt nog terrein te winnen, en de opkomst van legal operations bij bedrijfsjuridische afdelingen zou dit proces wel eens kunnen versnellen.
Lees ook: GCN: aandeel vrouwelijke general counsel groeit flink – Legale Zaken
