Henk Ziengs (links, eigenaar van de winkelketens Scapino en Ziengs Schoenen) en Jeroen Reiziger (insolventie- en ondernemingsrechtadvocaat bij Trip Advocaten & Notarissen) haalden de Scapino-schoenenwinkels terug uit het faillissement van de retailgroep, die de keten jaren eerder had gekocht. ‘Je hebt juridische juristen en onderhandelende juristen. Ik ben er een van de laatste soort.’
Reiziger: ‘Toen ik twintig jaar geleden voor ons kantoor van Groningen naar Assen ging, raakte ik snel ingeburgerd in het Assense netwerk. En dan kun je niet om Henk Ziengs heen. Als grootste kantoor van Noord-Nederland kom je met de bovenkant van het bedrijfsleven in aanraking, dat is een logische ontmoeting. Henk en ik houden allebei van mooie dingen – design en auto’s – en je komt elkaar tegen op bijeenkomsten en feestjes. Het hoogtepunt van ons contact was toch wel het terugkopen van de Scapino keten.’
Ziengs: ‘Ik ben van de zesde generatie die in schoenen handelt. Mijn vader was nog schoenmaker, hij begon met één winkel. Aanvankelijk met mijn broer en later alleen, ben ik doorgegaan met Scapino, tot ik het in 1997 verkocht. Toen ik tien jaar uit de schoenen was geweest kocht ik in 2007 Ziengs Schoenen van mijn broer. In 2015 leek het erop dat de retailgroep Macintosh, waarin Scapino terecht was gekomen, failliet zou gaan. Ik heb mijn vrouw en kinderen aangekeken. We dachten: een bedrijf als Scapino hoeft niet failliet te gaan.’
Reiziger: ‘Het was een heel intensief traject. Van ‘s morgens vroeg tot diep in de nacht moesten we de banken en de curatoren ervan overtuigen de beste koper te zijn. Het begon begin december, vijf jaar geleden. We kwamen elkaar tegen bij de heropening van een garage, en het gesprek kwam erop dat het slecht ging met Macintosh. We zijn gaan praten, dingen gaan tekenen op een white board. Dan speelt de vraag: moet je wachten tot de retailgroep failliet gaat, of moet je eerder toeslaan en nog vóór het faillissement de winkelformule terugkopen? Daar kan ook een advocaat iets over zeggen. Je hebt juridische juristen en onderhandelende juristen. Ik ben een van de laatste soort. Meedenken over de strategie vind ik een van de leuke dingen van het vak.’
Gedegen onderbouwing
Ziengs: ‘Juristen schrijven vaak wollig, elf pagina’s in plaats van zeven zinnen. Die ga ik niet lezen. Ik wil weten wat ik moet doen, wat zijn mijn keuzes: A, B of C? Jeroen begrijpt dat. Mijn moeder, die ook in de zaak meewerkte, hield mijn vader bij de les. Ze was ambitieus, telde het geld, en dat deed ze goed. Ik heb veel van mijn moeder. Ik wil graag alle feiten weten, wil een gedegen onderbouwing voordat ik een besluit neem.’
Reiziger: ‘Henk wil alles zelf snappen en alle opties zien. Maar dan ontstaat soms het gevaar dat je niet of te laat besluit. Dan probeer ik Henk te helpen om tot een besluit te komen.’
Ziengs: ‘Dan roept Jeroen me wel eens tot de orde: “Even ophouden met uitzoeken, je moet nu wel beslissen”.’
Ziengs: ‘Het besluit om Scapino terug te kopen heb ik op kerstavond genomen, en tijdens de kerstdagen en Oud en nieuw hebben we het bidbook gemaakt, dat we 4 januari presenteerden.’
Reiziger: ‘Er zaten veel banken in het faillissement, Nederlandse en Belgische. Hun advocaten waren er ook, en de curatoren met hun advocaten. Al met al tientallen mensen, en die waren positief verbaasd over de opzet van ons bod. Het was een win-, win-, winsituatie voor koper, curatoren en banken.’
Ziengs: ‘En voor het personeel. Het werd scherp gespeeld, maar we dachten wel de koper te worden. Want we boden de meeste werkgelegenheid.’
Test
Reiziger: ‘We hebben in de onderhandelingen wel een keer gezegd: Anders zoek je maar een andere koper! Als test voor hoe graag de andere kant wil.’
Ziengs: ‘Bij faillissementen hebben curatoren en banken andere belangen dan degene die een doorstart wil. Wie geld te goed heeft van de boedel, wordt vaak kaltgestellt.’
Reiziger: ‘Curatoren en banken zitten er vooral zakelijk in, ze zien leveranciers louter als schuldeisers en willen activa voor de hoogste prijs te gelde maken. Terwijl een doorstarter veel belang heeft bij die leveranciers, daar komen zijn voorraden vandaan.’
Ziengs: ‘In ons geval waren er toen veel goederen onderweg. Ze stonden op de kade in Rotterdam, zaten nog op het schip of waren nog in China. Wie is dan de eigenaar van die goederen? De curatoren stuurden een brief in het Nederlands per gewone post naar de Chinese leveranciers! Die begrepen er natuurlijk niets van. Dat moesten wij oplossen, want wij wilden de samenwerking overeind houden.’
Feestelijk onthaal
Reiziger: ‘We hebben de strijd gewonnen, terwijl er best veel concurrentie was. Scapino werd uiteindelijk als eerste keten uit het faillissement verkocht. Na de ondertekening reed Henk naar het magazijn van Scapino. Daar werd hij feestelijk onthaald: ze waren blij dat het bedrijf weer in handen was van Ziengs.’
Ziengs: ‘Curatoren in Nederland hebben ook oog voor werkgelegenheid. Het ging toen om ongeveer 2000 mensen. Ook de politiek doet dan mee. Een gedeputeerde van Drenthe belde en vroeg hoe zij konden helpen. Ook de hoogste ambtenaar van het Ministerie van Economische Zaken belde: we kunnen misschien onze invloed aanwenden zodat u de koper gaat worden. Volgens mij heeft dat wel geholpen.’
Reiziger: ‘Henk en ik zullen niet ruilen van werk, maar we zitten nu wel regelmatig op elkaars stoel, haha. Ik zie mezelf als ondernemend advocaat. Al teveel in de papieren zitten, is niet iets voor Henk, maar onderhandelen vindt hij leuk. Niet alleen kijken wat je zelf wil, ook de ander tegemoetkomen. Ook curator zijn zou hij leuk kunnen vinden. Dat je analyseert waar de problemen zitten, kijkt hoe je met het bedrijf verder kunt, hoe je het kunt verkopen.’
