LEGALE ZAKEN

Zakelijk nieuws / Juridisch perspectief

Thema

Fraude:

Het OM benut ook het civiele recht tegen ondernemingen

Afgelopen zomer trakteerde Legale Zaken ons op een inkijkje in de wereld van de Ondernemingskamer (OK). Verschillende experts die in opdracht van de OK als onderzoeker zijn aangesteld om te beoordelen of sprake is van wanbeleid binnen een specifieke onderneming delen in die interviews hun ervaringen. Hoewel de OK-procedure voor strafrechtadvocaten een ver-van-m’n-bed-show is geweest, wordt deze procedure inmiddels ook ingezet in strafzaken.

Bijzondere verhalen over bijzondere situaties, die stuk voor stuk een op maat gemaakte – of beter, in de loop van het proces op maat ontdekte – aanpak vergden. Hoewel de OK-procedure voor strafrechtadvocaten een ver-van-m’n-bed-show is geweest, wordt deze procedure inmiddels ook ingezet in strafzaken. Ondernemingen en bestuurders die geconfronteerd worden met een strafrechtelijk onderzoek, kunnen dus ook met zo’n procedure worden geconfronteerd.

De enquêteprocedure is gericht op geschillen binnen ondernemingen. Het kan dan gaan om conflicten tussen aandeelhouders, maar ook om mismanagement of wanbeleid van bestuurders. In deze procedure staat onderzoek centraal, vandaar de naam enquêteprocedure. Op basis van de wet hebben slechts bepaalde entiteiten de bevoegdheid om een enquête te verzoeken. Het gaat steeds om aandeelhouders/certificaathouders van een NV of een BV die aan bepaalde eisen voldoen, de vennootschap zelf, degenen die statutair of bij overeenkomst de bevoegdheid is toegekend en de vereniging van werknemers.

De enquêteprocedure kan een nuttig middel zijn om het beleid binnen een onderneming te laten onderzoeken en een oplossing te forceren wanneer er een hardnekkig geschil is ontstaan. Het voordeel van een dergelijke procedure bij de OK is dat het de nodige ervaring heeft met complexe zaken. Zaken worden in de regel snel afgehandeld en de OK heeft zich bereid getoond stevige uitspraken te doen. Zo komt het voor dat de OK bestuurders of commissarissen schorst of ontslaat, een tijdelijke bestuurder of commissaris aanstelt of statuten of reglementen buiten werking stelt.

Buiten klassieke domein

De situaties waar de enquêteprocedure zich voor leent vertonen gelijkenissen met ‘de toestand’ van ondernemingen en bestuurders die geconfronteerd worden met een strafrechtelijk onderzoek. Of de enquêteprocedure dan ook kan worden ingezet, is niet alleen afhankelijk van de bij de wet bepaalde bevoegde partijen. De Hoge Raad bepaalde in 2002 namelijk al dat ook de Advocaat-Generaal bij het gerechtshof te Amsterdam bevoegd is om een verzoek om enquête te doen om redenen van het openbaar belang. Dat betekent dat ook het Openbaar Ministerie zich op het terrein van de enquêteprocedure kan begeven.

Dat past overigens ook binnen de waarneembare tendens dat het Openbaar Ministerie zich steeds meer buiten het klassieke domein van het strafrecht begeeft om zijn doelstellingen te bereiken. Het Openbaar Ministerie draagt op zijn website ook expliciet uit dat het enkele taken buiten het strafrecht heeft, zoals ‘het externe toezicht op rechtspersonen als stichtingen, verenigingen en B.V.’s’. Deze pagina lijkt sinds 2022 actief te zijn, nu de eraan gekoppelde nieuwsberichten allemaal van 2022 zijn. Het gaat dan om de civiele benadering van de handhaving bij Stichting Hulptroepen Alliantie en Stichting Viruswaarheid waar de media veelvuldig over heeft gerapporteerd.

De eerste tekenen dat het Openbaar Ministerie niet schuwt de enquêteprocedure in te zetten, zijn zichtbaar in relatie tot het (strafrechtelijke) onderzoek naar (de bedrijven van) de heer Sanderink. Het IT-concern Centric liet in juli van dit jaar weten dat het Openbaar Ministerie een vooronderzoek is gestart om te bepalen of er voldoende grond is om een enquête door de OK te laten verzoeken naar de gang van zaken bij het bedrijf en het bestuur.

Het zal de komende periode duidelijk moeten worden of het Openbaar Ministerie die stap daadwerkelijk zal zetten. Het zal in ieder geval een middel zijn dat het Openbaar Ministerie op het netvlies heeft. Het ligt in de lijn der verwachting dat het middel parallel aan een strafrechtelijk onderzoek zal worden ingezet. Die situatie zal overigens ongetwijfeld weer de nodige nieuwe juridische vragen opleveren, bijvoorbeeld in relatie tot het zwijgrecht van de verdachte en eventueel sfeercumulatie, waarbij tegelijk sprake is van een controle- en opsporingsbelang.

Door: Mariëlle Boezelman

Onderneming voor een jaar stilgelegd: dieren slecht verzorgd

De rechtbank Overijssel heeft een agrarische onderneming voor de duur van 1 jaar stilgelegd. Naar aanleiding van inspecties van de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit is gebleken dat de verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan economische delicten door niet de zorg te geven aan haar dieren die op grond van

Lees Verder >

Eerdere Berichten

Delen:

Twitter
LinkedIn
Email

Overzicht pagina:

Thema

Fraude:

Het OM benut ook het civiele recht tegen ondernemingen

Afgelopen zomer trakteerde Legale Zaken ons op een inkijkje in de wereld van de Ondernemingskamer (OK). Verschillende experts die in opdracht van de OK als onderzoeker zijn aangesteld om te beoordelen of sprake is van wanbeleid binnen een specifieke onderneming delen in die interviews hun ervaringen. Hoewel de OK-procedure voor strafrechtadvocaten een ver-van-m’n-bed-show is geweest, wordt deze procedure inmiddels ook ingezet in strafzaken.

Bijzondere verhalen over bijzondere situaties, die stuk voor stuk een op maat gemaakte – of beter, in de loop van het proces op maat ontdekte – aanpak vergden. Hoewel de OK-procedure voor strafrechtadvocaten een ver-van-m’n-bed-show is geweest, wordt deze procedure inmiddels ook ingezet in strafzaken. Ondernemingen en bestuurders die geconfronteerd worden met een strafrechtelijk onderzoek, kunnen dus ook met zo’n procedure worden geconfronteerd.

De enquêteprocedure is gericht op geschillen binnen ondernemingen. Het kan dan gaan om conflicten tussen aandeelhouders, maar ook om mismanagement of wanbeleid van bestuurders. In deze procedure staat onderzoek centraal, vandaar de naam enquêteprocedure. Op basis van de wet hebben slechts bepaalde entiteiten de bevoegdheid om een enquête te verzoeken. Het gaat steeds om aandeelhouders/certificaathouders van een NV of een BV die aan bepaalde eisen voldoen, de vennootschap zelf, degenen die statutair of bij overeenkomst de bevoegdheid is toegekend en de vereniging van werknemers.

De enquêteprocedure kan een nuttig middel zijn om het beleid binnen een onderneming te laten onderzoeken en een oplossing te forceren wanneer er een hardnekkig geschil is ontstaan. Het voordeel van een dergelijke procedure bij de OK is dat het de nodige ervaring heeft met complexe zaken. Zaken worden in de regel snel afgehandeld en de OK heeft zich bereid getoond stevige uitspraken te doen. Zo komt het voor dat de OK bestuurders of commissarissen schorst of ontslaat, een tijdelijke bestuurder of commissaris aanstelt of statuten of reglementen buiten werking stelt.

Buiten klassieke domein

De situaties waar de enquêteprocedure zich voor leent vertonen gelijkenissen met ‘de toestand’ van ondernemingen en bestuurders die geconfronteerd worden met een strafrechtelijk onderzoek. Of de enquêteprocedure dan ook kan worden ingezet, is niet alleen afhankelijk van de bij de wet bepaalde bevoegde partijen. De Hoge Raad bepaalde in 2002 namelijk al dat ook de Advocaat-Generaal bij het gerechtshof te Amsterdam bevoegd is om een verzoek om enquête te doen om redenen van het openbaar belang. Dat betekent dat ook het Openbaar Ministerie zich op het terrein van de enquêteprocedure kan begeven.

Dat past overigens ook binnen de waarneembare tendens dat het Openbaar Ministerie zich steeds meer buiten het klassieke domein van het strafrecht begeeft om zijn doelstellingen te bereiken. Het Openbaar Ministerie draagt op zijn website ook expliciet uit dat het enkele taken buiten het strafrecht heeft, zoals ‘het externe toezicht op rechtspersonen als stichtingen, verenigingen en B.V.’s’. Deze pagina lijkt sinds 2022 actief te zijn, nu de eraan gekoppelde nieuwsberichten allemaal van 2022 zijn. Het gaat dan om de civiele benadering van de handhaving bij Stichting Hulptroepen Alliantie en Stichting Viruswaarheid waar de media veelvuldig over heeft gerapporteerd.

De eerste tekenen dat het Openbaar Ministerie niet schuwt de enquêteprocedure in te zetten, zijn zichtbaar in relatie tot het (strafrechtelijke) onderzoek naar (de bedrijven van) de heer Sanderink. Het IT-concern Centric liet in juli van dit jaar weten dat het Openbaar Ministerie een vooronderzoek is gestart om te bepalen of er voldoende grond is om een enquête door de OK te laten verzoeken naar de gang van zaken bij het bedrijf en het bestuur.

Het zal de komende periode duidelijk moeten worden of het Openbaar Ministerie die stap daadwerkelijk zal zetten. Het zal in ieder geval een middel zijn dat het Openbaar Ministerie op het netvlies heeft. Het ligt in de lijn der verwachting dat het middel parallel aan een strafrechtelijk onderzoek zal worden ingezet. Die situatie zal overigens ongetwijfeld weer de nodige nieuwe juridische vragen opleveren, bijvoorbeeld in relatie tot het zwijgrecht van de verdachte en eventueel sfeercumulatie, waarbij tegelijk sprake is van een controle- en opsporingsbelang.

Door: Mariëlle Boezelman

Eerdere Berichten

Delen:

Twitter
LinkedIn
Email

Overzicht pagina:

Privacy Cookies

Leuk dat u er bent. Nog even dit:

LEGALE ZAKEN maakt gebruik van cookies om het gebruik van de website te analyseren, om het mogelijk te maken content via social media te delen. Deze cookies worden ook geplaatst door derden. Wij gaan zorgvuldig met uw privégegevens om. Klik op ‘lees verder’ voor uitgebreide informatie.

Door deze melding weg te klikken of gebruik te blijven maken van deze site stemt u hiermee in. 

Privacy Cookies

Leuk dat u er bent. Nog even dit:

LEGALE ZAKEN maakt gebruik van cookies om het gebruik van de website te analyseren, om het mogelijk te maken content via social media te delen. Deze cookies worden ook geplaatst door derden. Wij gaan zorgvuldig met uw privégegevens om. Klik op ‘lees verder’ voor uitgebreide informatie.

Door deze melding weg te klikken of gebruik te blijven maken van deze site stemt u hiermee in.