LEGALE ZAKEN

Zakelijk nieuws / Juridisch perspectief

Thema

Onderneming:

Q&A hoogleraar Lokin: ‘Welslagen maatschappelijke BV staat of valt met overheidscampagnes’

De introductie van de ‘BVm’ – een BV met een maatschappelijk doel – komt dichterbij. Een aanzet voor een wettelijke regeling is gedaan en de consultatiereacties, zestig stuks, zijn binnen. Hoogleraar Ondernemingsrecht Manuel Lokin van de Universiteit Utrecht geeft zijn visie.

Waar komt dit initiatief vandaan?

‘Al in 2009 is er een voorstel gedaan tot invoering van de maatschappelijke onderneming. Daar zaten zoveel zware eisen aan, dat dat plan is doodgebloed. Het idee is blijven bestaan, in 2016 weer opgepikt en uiteindelijk in het regeerakkoord gekomen. Staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken is vervolgens met de BVm aan de slag gegaan. Daar is deze aanzet uitgekomen. Er is dus nog geen wetsvoorstel, maar wel een inkijkje in welke keuzes zijn gemaakt. Daar zijn inmiddels zestig reacties op gekomen.’

Wat is het idee achter de BVm?

‘Met de BVm wordt beoogd duidelijk onderscheid te maken tussen bedrijven die zich specifiek richten op het realiseren van positieve maatschappelijke impact en ondernemingen die dat niet doen. Het doel is om ervoor te zorgen dat sociale ondernemingen – inmiddels maatschappelijke ondernemingen genoemd – erkend en herkend worden.

De BVm is geen aparte rechtsvorm, maar een wettelijk label. Als een BV voldoet aan de vereisten uit de BVm-wet, mag dat bedrijf zich naar buiten toe een BVm noemen. Dat label kan worden gebruikt in een handelsnaam, maar ook op een website of onder brieven. Belangrijk punt: als bedrijf blijf je naast het zijn van BVm, ook gewoon een BV.’

Wat heeft een ondernemer aan het zijn van BVm?

‘Voor een BVm zou het bijvoorbeeld makkelijker kunnen worden om een investering van impact investeerders op te halen. Ook voor inkopers kan dit label van belang zijn: als je een duurzame onderneming zoekt, kun je dat op deze manier snel vinden.

Die herkenbaarheid is ook voor consumenten belangrijk: dat ze chocola kopen bij Tony Chocolonely omdat het lekker is, maar ook omdat het een BVm is. Daarbij moet wel gezegd worden: dit voorstel valt of staat met overheidscampagnes. Die moeten er voor zorgen dat bedrijven ook daadwerkelijk gebruik gaan maken van dit label en dat het label van waarde is voor investeerders, inkopers en consumenten. Ook de BVm moet herkend en erkend worden.’

Wat moet ik als bedrijf doen om zo’n wettelijk label te krijgen?

‘Je kunt vrij makkelijk een BVm worden. Het bestuur van een bedrijf moet daarvoor eerst naar een notaris stappen en laten weten dat ze dat label willen. Die checkt dan of de statuten in overeenstemming zijn met de BVm-wet, in het bijzonder of er sprake is van een maatschappelijk doel. Als dat zo is, dan geeft de notaris een verklaring af en kan de BVm worden geregistreerd in het handelsregister. Vanaf dat moment mag je je als bedrijf een BVm noemen.’

Wat moet er in de statuten staan?

‘In de statuten moet een bedrijf heel duidelijk vermelden wat het maatschappelijk doel is van de onderneming en welke werkzaamheden er zullen worden verricht. Dat is niet onbelangrijk: als de rechtshandelingen die je verricht in strijd zijn met het doel, dan kunnen die vernietigd worden.

Wat het doel betreft, sluit de aanzet aan bij de ANBI-regeling (algemeen nut beogende instelling, red). Denk aan sectoren zoals welzijn, cultuur, onderwijs, milieu of jeugd- en ouderenzorg. Een maatschappelijk doel moet onder één van die sectoren vallen.

Wat daaronder valt is nog enigszins vaag. Dat is ook een van mijn kritiekpunten. Het enkele feit dat een pandjesbaas werkzaam is in de volkshuisvesting maakt nog niet dat de vennootschap een BVm kan worden. Maar denk ook aan een bedrijf als Philip Morris, dat zou zeggen zich enkel nog tot doel te stellen rokers producten aan te bieden die minder schadelijk zijn dan de sigaret. Ben je dan maatschappelijk bezig met de gezondheidszorg of niet? Op dat punt moet de aanzet nog worden uitgewerkt.’

Hoeveel ondernemingen komen hiervoor in aanmerking?

‘Uit onderzoek is gebleken dat 5.000 tot 6.000 ondernemingen hiervoor in aanmerking komen. De hoop is natuurlijk dat de BVm een wervende kracht zal hebben en zoveel mogelijk ondernemingen gebruik zullen gaan maken van deze regeling. Aan de andere kant wil je greenwashing en social washing natuurlijk tegengaan.

De keuze die is gemaakt in de aanzet is duidelijk: het worden van een BVm is niet vrijblijvend, maar de drempel om je aan te melden moet wel zo laag mogelijk blijven. Je wilt niet dat bedrijven kunnen zeggen dat ze een BVm zijn, terwijl ze feitelijk niets maatschappelijks doen.’

Zijn er nog andere punten die u opvielen in de aanzet?

‘Er mag wat mij betreft nog wel wat verduidelijking komen over welke informatie je als bedrijf openbaar moet maken op je website. Nu volstaat een maatschappelijk verslag of een maatschappelijke paragraaf. Daaraan zouden ook meer vereisten kunnen worden gesteld, waaronder het concreet meten van de maatschappelijke resultaten en het maken van een duidelijke koppeling tussen de maatschappelijke doelstelling én het financiële beleid van de onderneming.‘Mijn afdronk is dat iedereen blij is dat er een regeling komt’

Bovendien moet ook nagedacht worden over de stok achter de deur die nu is opgenomen. Als stichting of vereniging die collectieve belangen van anderen behartigt mag je nu naar de Ondernemingskamer om een enquêteprocedure te starten. Dat is ingrijpend voor bedrijven, en zorgt voor onrust en hoge kosten. Wat mij betreft zou er wel iets meer nagedacht mogen worden over drempels voor de ontvankelijkheid van dat soort partijen zodat zo’n procedure niet te lichtvaardig kan worden gestart.’

Hoe is de aanzet voor dit wetsvoorstel ontvangen?

‘Mijn afdronk is dat iedereen blij is dat er een regeling komt. Wel zie je kritiek op de transparantiebepalingen, dus in welke mate je informatie openbaar moet maken. Ook de procedure bij de Ondernemingskamer wordt genoemd als potentieel verbeterpunt.’

Voor de volgende stap zal nu waarschijnlijk gewacht worden op het nieuwe kabinet, maar ik denk wel dat het wetsvoorstel er zal komen. Ik verwacht dat het nog wel twee of drie jaar kan duren voordat de wet er is.’

‘Handhaving bij wetsvoorstel duurzaam internationaal ondernemen is te onduidelijk’

‘Maak beter duidelijk waarom naast het opleggen van bestuurlijke boetes, het ook nodig is om strafrechtelijk te handhaven om schendingen van mensenrechten en vervuiling van het milieu bij Nederlandse internationale ondernemingen tegen te gaan.’ Dat stelt de Raad voor de rechtspraak in een vandaag gepubliceerd wetgevingsadvies over het initiatiefwetsvoorstel duurzaam en verantwoord

Lees Verder >

Eerdere Berichten

Delen:

Twitter
LinkedIn
Email

Overzicht pagina:

Thema

Onderneming:

Q&A hoogleraar Lokin: ‘Welslagen maatschappelijke BV staat of valt met overheidscampagnes’

De introductie van de ‘BVm’ – een BV met een maatschappelijk doel – komt dichterbij. Een aanzet voor een wettelijke regeling is gedaan en de consultatiereacties, zestig stuks, zijn binnen. Hoogleraar Ondernemingsrecht Manuel Lokin van de Universiteit Utrecht geeft zijn visie.

Waar komt dit initiatief vandaan?

‘Al in 2009 is er een voorstel gedaan tot invoering van de maatschappelijke onderneming. Daar zaten zoveel zware eisen aan, dat dat plan is doodgebloed. Het idee is blijven bestaan, in 2016 weer opgepikt en uiteindelijk in het regeerakkoord gekomen. Staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken is vervolgens met de BVm aan de slag gegaan. Daar is deze aanzet uitgekomen. Er is dus nog geen wetsvoorstel, maar wel een inkijkje in welke keuzes zijn gemaakt. Daar zijn inmiddels zestig reacties op gekomen.’

Wat is het idee achter de BVm?

‘Met de BVm wordt beoogd duidelijk onderscheid te maken tussen bedrijven die zich specifiek richten op het realiseren van positieve maatschappelijke impact en ondernemingen die dat niet doen. Het doel is om ervoor te zorgen dat sociale ondernemingen – inmiddels maatschappelijke ondernemingen genoemd – erkend en herkend worden.

De BVm is geen aparte rechtsvorm, maar een wettelijk label. Als een BV voldoet aan de vereisten uit de BVm-wet, mag dat bedrijf zich naar buiten toe een BVm noemen. Dat label kan worden gebruikt in een handelsnaam, maar ook op een website of onder brieven. Belangrijk punt: als bedrijf blijf je naast het zijn van BVm, ook gewoon een BV.’

Wat heeft een ondernemer aan het zijn van BVm?

‘Voor een BVm zou het bijvoorbeeld makkelijker kunnen worden om een investering van impact investeerders op te halen. Ook voor inkopers kan dit label van belang zijn: als je een duurzame onderneming zoekt, kun je dat op deze manier snel vinden.

Die herkenbaarheid is ook voor consumenten belangrijk: dat ze chocola kopen bij Tony Chocolonely omdat het lekker is, maar ook omdat het een BVm is. Daarbij moet wel gezegd worden: dit voorstel valt of staat met overheidscampagnes. Die moeten er voor zorgen dat bedrijven ook daadwerkelijk gebruik gaan maken van dit label en dat het label van waarde is voor investeerders, inkopers en consumenten. Ook de BVm moet herkend en erkend worden.’

Wat moet ik als bedrijf doen om zo’n wettelijk label te krijgen?

‘Je kunt vrij makkelijk een BVm worden. Het bestuur van een bedrijf moet daarvoor eerst naar een notaris stappen en laten weten dat ze dat label willen. Die checkt dan of de statuten in overeenstemming zijn met de BVm-wet, in het bijzonder of er sprake is van een maatschappelijk doel. Als dat zo is, dan geeft de notaris een verklaring af en kan de BVm worden geregistreerd in het handelsregister. Vanaf dat moment mag je je als bedrijf een BVm noemen.’

Wat moet er in de statuten staan?

‘In de statuten moet een bedrijf heel duidelijk vermelden wat het maatschappelijk doel is van de onderneming en welke werkzaamheden er zullen worden verricht. Dat is niet onbelangrijk: als de rechtshandelingen die je verricht in strijd zijn met het doel, dan kunnen die vernietigd worden.

Wat het doel betreft, sluit de aanzet aan bij de ANBI-regeling (algemeen nut beogende instelling, red). Denk aan sectoren zoals welzijn, cultuur, onderwijs, milieu of jeugd- en ouderenzorg. Een maatschappelijk doel moet onder één van die sectoren vallen.

Wat daaronder valt is nog enigszins vaag. Dat is ook een van mijn kritiekpunten. Het enkele feit dat een pandjesbaas werkzaam is in de volkshuisvesting maakt nog niet dat de vennootschap een BVm kan worden. Maar denk ook aan een bedrijf als Philip Morris, dat zou zeggen zich enkel nog tot doel te stellen rokers producten aan te bieden die minder schadelijk zijn dan de sigaret. Ben je dan maatschappelijk bezig met de gezondheidszorg of niet? Op dat punt moet de aanzet nog worden uitgewerkt.’

Hoeveel ondernemingen komen hiervoor in aanmerking?

‘Uit onderzoek is gebleken dat 5.000 tot 6.000 ondernemingen hiervoor in aanmerking komen. De hoop is natuurlijk dat de BVm een wervende kracht zal hebben en zoveel mogelijk ondernemingen gebruik zullen gaan maken van deze regeling. Aan de andere kant wil je greenwashing en social washing natuurlijk tegengaan.

De keuze die is gemaakt in de aanzet is duidelijk: het worden van een BVm is niet vrijblijvend, maar de drempel om je aan te melden moet wel zo laag mogelijk blijven. Je wilt niet dat bedrijven kunnen zeggen dat ze een BVm zijn, terwijl ze feitelijk niets maatschappelijks doen.’

Zijn er nog andere punten die u opvielen in de aanzet?

‘Er mag wat mij betreft nog wel wat verduidelijking komen over welke informatie je als bedrijf openbaar moet maken op je website. Nu volstaat een maatschappelijk verslag of een maatschappelijke paragraaf. Daaraan zouden ook meer vereisten kunnen worden gesteld, waaronder het concreet meten van de maatschappelijke resultaten en het maken van een duidelijke koppeling tussen de maatschappelijke doelstelling én het financiële beleid van de onderneming.‘Mijn afdronk is dat iedereen blij is dat er een regeling komt’

Bovendien moet ook nagedacht worden over de stok achter de deur die nu is opgenomen. Als stichting of vereniging die collectieve belangen van anderen behartigt mag je nu naar de Ondernemingskamer om een enquêteprocedure te starten. Dat is ingrijpend voor bedrijven, en zorgt voor onrust en hoge kosten. Wat mij betreft zou er wel iets meer nagedacht mogen worden over drempels voor de ontvankelijkheid van dat soort partijen zodat zo’n procedure niet te lichtvaardig kan worden gestart.’

Hoe is de aanzet voor dit wetsvoorstel ontvangen?

‘Mijn afdronk is dat iedereen blij is dat er een regeling komt. Wel zie je kritiek op de transparantiebepalingen, dus in welke mate je informatie openbaar moet maken. Ook de procedure bij de Ondernemingskamer wordt genoemd als potentieel verbeterpunt.’

Voor de volgende stap zal nu waarschijnlijk gewacht worden op het nieuwe kabinet, maar ik denk wel dat het wetsvoorstel er zal komen. Ik verwacht dat het nog wel twee of drie jaar kan duren voordat de wet er is.’

Eerdere Berichten

Delen:

Twitter
LinkedIn
Email

Overzicht pagina:

Privacy Cookies

Leuk dat u er bent. Nog even dit:

LEGALE ZAKEN maakt gebruik van cookies om het gebruik van de website te analyseren, om het mogelijk te maken content via social media te delen. Deze cookies worden ook geplaatst door derden. Wij gaan zorgvuldig met uw privégegevens om. Klik op ‘lees verder’ voor uitgebreide informatie.

Door deze melding weg te klikken of gebruik te blijven maken van deze site stemt u hiermee in. 

Privacy Cookies

Leuk dat u er bent. Nog even dit:

LEGALE ZAKEN maakt gebruik van cookies om het gebruik van de website te analyseren, om het mogelijk te maken content via social media te delen. Deze cookies worden ook geplaatst door derden. Wij gaan zorgvuldig met uw privégegevens om. Klik op ‘lees verder’ voor uitgebreide informatie.

Door deze melding weg te klikken of gebruik te blijven maken van deze site stemt u hiermee in.