De Rechtspraak krijgt jaarlijks ruim €155 mln extra te besteden. Dit is de uitkomst van besprekingen tussen de Raad voor de rechtspraak en minister Weerwind voor Rechtsbescherming over de begroting van de Rechtspraak voor de periode 2023-2025. Het extra geld is onder meer bedoeld voor extra rechters, investeringen in digitalisering en innovatie, en de behandeling van rechtszaken met betrekking tot ondermijnende criminaliteit.
Ook komt geld beschikbaar voor initiatieven op het gebied van kwaliteitsverbetering waardoor rechtspraak ‘maatschappelijk effectiever’ wordt en rechters meer ruimte krijgen om te reflecteren op hun werk.
‘Met deze aanzienlijke investering in de rechtsstaat voegt het kabinet daad bij woord,’ stelt Henk Naves, voorzitter van de Raad voor de rechtspraak. Hij verwijst daarbij naar de toezegging van uit het regeerakkoord, waarmee het kabinet €200 mln voor de Rechtspraak en het Openbaar Ministerie gezamenlijk reserveerde. ‘De jaren waarin vooral werd bezuinigd op rechtspraak lijken achter de rug. En dat komt op een goed moment, want onze organisatie staat voor grote uitdagingen op het gebied van doorlooptijden, een te hoge werkdruk en krapte op de arbeidsmarkt.’
Extra rechters
De Rechtspraak kampt met een tekort aan rechters. Dit komt onder andere door steeds complexer wordende rechtszaken en omdat veel rechters de pensioengerechtigde leeftijd bereiken. Hierdoor is er sprake van een hoge werkdruk en staan doorlooptijden onder druk. Een deel van de toegezegde €155 mln is daarom bestemd voor het aantrekken en opleiden van extra rechters.
Naves: ‘We hebben op dit bedrag al een verschot genomen door onze opleidingscapaciteit te vergroten van 80 naar 130 plekken per jaar. Die plekken worden op dit moment volledig benut. Het opleiden van nieuwe rechters duurt echter een paar jaar. Het effect van deze investering is dus niet meteen merkbaar, maar op termijn maakt dit een groot verschil.’
De Raad en minister hebben verder afgesproken dat er fors geïnvesteerd wordt om de Rechtspraak op digitaal vlak toegankelijker te maken en de online dienstverlening van de Rechtspraak te verbeteren zodat de Rechtspraak ook toekomstig kan voldoen aan wat de samenleving van haar vraagt. Het geld is overigens niet alleen bedoeld voor vernieuwing, maar bijvoorbeeld ook om de bijbehorende ICT-beveiliging op orde te krijgen.
Ondermijning
Daarnaast is een groot deel van het toegezegde geld bestemd voor de behandelingen van zaken die gaan over ondermijnende criminaliteit. Deze zaken zijn in de regel complex en met allerlei veiligheidsmaatregelen omgeven. Naves: ‘De roep van de samenleving om paal en perk te stellen aan deze ontwrichtende vorm van criminaliteit is volstrekt begrijpelijk. Maar als de politie en het Openbaar Ministerie hier werk van maken, betekent dat natuurlijk ook dat rechters meer van dit soort complexe zaken moeten behandelen. Het is goed om te zien dat het kabinet aandacht heeft voor de hele strafrechtketen.’
‘Werken aan de basis‘
De Rechtspraak roept de politiek al langere tijd op zorg te dragen voor een stabiele en robuuste begroting voor organisaties die het fundament van de rechtsstaat vormen. Naves: ‘Alleen met een robuuste financiering, die niet bij economische zwaardere tijden onder druk komt te staan, blijft een rechtsstaat stabiel. Het kabinet laat zien – ook in een tijd waar de situatie in de wereld zorgt voor een ongewisse toekomst – deze gedachte te delen.’
De extra middelen helpen volgens de voorzitter van de Raad om de financiële basis van de Rechtspraak weer op orde te krijgen. ‘Met het gesloten akkoord kunnen we vooruit. Het extra geld lost niet al onze problemen in een klap op, maar het helpt wel om onze basis te versterken zodat de Rechtspraak in de toekomst beter invulling kan geven aan wat de maatschappij van haar vraagt.
Foto: Henk Naves, voorzitter Raad voor de rechtspraak
