Erasmina Danso, zelfstandig advocaat bij Haagsche Meesters, startte haar carrière bij het UWV op de afdeling bezwaar en beroep. Na kansen te hebben gemist die voor anderen vanzelfsprekend zijn, koos ze voor het zelfstandig ondernemerschap. ‘Bi-culturele studenten sluiten zich meestal – onder andere door tijdgebrek – niet aan bij studentenverenigingen. Maar dat is helaas vaak wel nodig om als starter een baan te vinden binnen de advocatuur.’
‘Mijn interesse voor het recht werd vroeg gewekt doordat mijn Ghanese ouders de Nederlandse taal nooit goed machtig zijn geweest. Vooral lezen bleef een ding. Als ze brieven kregen van instanties of een werkgever, hielp ik al vroeg met research, brieven schrijven of bellen. Ik dacht: ik ga rechten studeren, dan kan ik ze nog beter helpen.
Hoewel ik in Nederland ben geboren, heb ik een diepe connectie met Ghana en kom ik er regelmatig. Mijn oma emigreerde in de jaren ‘70 naar Nederland. Mijn moeder volgde in de jaren ’80 op haar 21ste en nam mijn vader mee. Mijn ouders moesten veel werken om rond te komen met hun drie kinderen. Mijn moeder was schoonmaakster. Mijn vader had twee fulltime banen, hij deed productiewerk.
Mijn ouders vestigden zich in Hoorn, in de jaren ’90 een relatief witte gemeente. Daar werd ik er snel mee wordt geconfronteerd dat ik er anders uitzag dan mijn klasgenoten.Tijdens mijn rechtenstudie merkte ik dat bi-culturele studenten elkaar vaak opzoeken en met elkaar optrekken. Omdat ik vanaf de basisschool altijd het enige donkere meisje was, vond ik dat heel fijn om tijdens mijn rechtenstudie op te trekken en te connecten met andere bi-culturele studenten. Achteraf was dat praktisch gezien niet zo’n slimme zet. Want wanneer je na je studie op zoek gaat naar een baan, loop je er tegenaan dat je netwerk heel beperkt is.
Ik heb gemerkt dat bi-culturele studenten zich meestal niet aansluiten bij studentenverenigingen, en dat is vaak helaas wel nodig om na je studie goed terecht te komen. Dat adviseer ik jonge mensen nu ook. Het is heel jammer dat je zulke overwegingen moet maken. Want om heel eerlijk te zijn: het verenigingsleven past minder goed bij ons. Ik praat even in ‘wij’-vorm. Vaak bekostigen we onze studie zelf, dus naast je studie werk je keihard. Je hebt nauwelijks tijd om uit te gaan of er een bestuursjaar bij te doen. Bovendien kreeg ik van huis uit mee dat ik me vooral moest focussen op mijn studie en het behalen van goede cijfers, omdat dat uiteindelijk zal leiden tot een goede baan. Om die reden heb ik zowel een master arbeidsrecht als een master privaatrecht gedaan, in de veronderstelling dat ik me daarmee zou onderscheiden op de arbeidsmarkt.
Bescheiden
Ik liep stage bij een middelgroot advocatenkantoor in Amsterdam. Het was een hele uitdaging om überhaupt aan een stage te komen, dus was ik blij dat ik daar via een tip van een vriendin terecht kon. Ik had een prima stagebeoordeling. Maar tijdens mijn afscheidsborrel kreeg ik ook terug: “Je bent best bescheiden, je mag jezelf wel wat meer laten zien.” Ik dacht: ik vind dat ik al genoeg opval. Dan neem je vanzelf wat stappen terug.
Na mijn studie solliciteerde ik bij advocatenkantoren. Ik kreeg niet één uitnodiging, want alles ging via via. Daardoor bewandelde ik niet de traditionele weg en werkte ik een kleine zes jaar bij het UWV op de afdeling bezwaar en beroep.Tijdens mijn studie zat ik al achter de receptie, daar hielp ik mensen zoeken naar een baan. Een collega attendeerde me op een UWV-traineeship; een mooie kans. Door die best heftige sollicitatieprocedure kwam ik wél heen. Het UWV wil liefst een afspiegeling zijn van de maatschappij. Dat werkte in dit geval waarschijnlijk in mijn voordeel.
Bij het UWV kreeg ik een kijkje in de keuken van alle verschillende afdelingen. Die mooie ervaring had ik niet willen missen. Ik kon daar echt werken aan mezelf als persoon en als professional. Pas het laatste jaar zat ik niet meer goed op mijn plek. Op de afdeling bezwaar en beroep was ik vooral regiehouder van de procedure. Juridisch inhoudelijk uitdagend was dat na verloop van tijd niet meer. Dat ontwikkelingsplafond sloeg tijdens de coronacrisis op mijn mentale gezondheid.
Uiteindelijk besloot ik tóch te zoeken naar mogelijkheden binnen de advocatuur. Opnieuw kreeg ik standaard afwijzingen. Maar ik had civiel effect en was dus gekwalificeerd om advocaat te zijn. If they don’t give you a seat at the table, you have to create your own table.Na goede gesprekken met een studiegenoot die als advocaat-stagiaire ondernemer was begonnen, besloot ik hetzelfde te doen.
Black and Fabulous
Ik ontdekte dat veel vooral vrouwelijke advocaten met een bi-culturele achtergrond dat pad hebben bewandeld. Juist zij moeten als zelfstandige zelf ruim tienduizend euro studiekosten ophoesten voor de beroepsopleiding. Jeetje, dacht ik. Dat is ook erg. Na mijn beëdiging kwam ik in contact met het netwerk Black and Fabulous Female Attorneys. Veel dames binnen dit netwerk zijn net als ik de advocatuur binnengerold als advocaat-stagiaire ondernemer.
Als advocaat-stagiaire ondernemer ben ik sinds een kleine twee jaar aangesloten bij sociaal advocatenkantoor Haagsche Meesters. Daar heb ik op locatie prima begeleiding van mijn patroon, een schat van een mens. Ik heb het enorm getroffen met dit kantoor. Ik ben onderdeel van het team en kan volop mezelf zijn. Iedereen vindt het leuk om lekker met je te sparren; geen vraag is te gek.En: ik ben zelfstandig, maar hoef niet actief cliënten te werven. Die komen vanzelf, door de naamsbekendheid.Het is heel mooi om binnen de advocatuur hier mijn start te maken. Er komen schrijnende verhalen voorbij. Collega’s staan bijvoorbeeld gedupeerden bij van de toeslagenaffaire.
Mijn beroepsopleiding loopt nog. Gelukkig zei mijn vader: “Ik heb dit geld liggen. Neem het en betaal het terug wanneer dat kan, in je eigen tempo.” Hij wilde zó graag dat ik deze stap zou nemen. Ik ben mijn ouders heel dankbaar. Helaas is mijn vader in september van dit jaar overleden, maar hij heeft nog kunnen zien dat ik advocaat ben geworden. Van hem moesten we vroeger iedere woensdag verplicht naar de bibliotheek nieuwe boeken halen, en die de week erop voor hem kort samenvatten. Hij zei altijd: “Jullie zijn de taal machtig. Maak er iets van.”
Dynamiek
De advocatuur past bij me. Wanneer cliënten tevreden zijn of je een mooi resultaat hebt behaald voor de cliënt geeft dat zo veel voldoening. Daar haal ik veel kracht en motivatie uit. Vooral van arbeidsrecht krijg ik heel veel energie. Ik heb een master arbeidsrecht gedaan. De dynamiek tussen werknemers en werkgevers vind ik echt geweldig, en het onderhandelen ook. Ik sta nu voornamelijk werknemers bij, ik hoop binnenkort ook meer werkgevers bij te staan.
Zowel zelfstandig advocaat in opleiding als moeder van twee kinderen zijn, is keihard werken. Mijn man is mijn steun en toeverlaat, en mijn zus de mentor met wie ik álles kan bespreken. Mijn man neemt als vader soms meer hooi op zijn vork dan ik als moeder. Hij support mij en mijn werk duizend procent. Gelukkig is hij heel flexibel in zijn werk als IT- consultant. Zonder hem had ik dit niet gekund.
Een bijzonder moment dat me altijd bij zal blijven is mijn beëdiging als advocaat. Daar in toga staan en de trots in mijn ouders’ ogen te zien, dat zal ik nooit vergeten. Het was het begin van wie ik uiteindelijk wil zijn in dit leven. Mijn beëdiging opent veel deuren naar de toekomst. Want als je eenmaal advocaat bent, willen veel organisaties je toch wel hebben. Ongeacht je achtergrond. Ik zie mezelf in de toekomst als arbeidsrechtadvocaat werken voor grote organisaties en ondernemingen, en daarnaast doceren aan de universiteit.’
Foto: Susan Alberts
