‘Leg het toezicht op de naleving van de sanctieregels vast voor notarissen, advocaten en accountants. En versterk de meldplicht ten opzichte van de geheimhoudingsplicht voor deze beroepsgroepen.’ Dat stelt Nationaal Coördinator Sanctienaleving en Handhaving Stef Blok in zijn eindrapport aan minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken over de handhaving en naleving van sancties tegen Rusland.
Uit het rapport blijkt dat het maar langzaam gaat met het bevriezen van Russische tegoeden in Nederland: er is €640,8 mln aan financiële tegoeden bevroren en €425,2 mln aan transacties tegengehouden. Ter vergelijking: dagblad De Tijd rapporteerde op 12 maart dat België heeft al voor €10 mrd tegoeden bevroren wegens de financiële sancties op Russische oligarchen, banken, bedrijven, politici en andere figuren uit de entourage van president Vladimir Poetin.
Oud-VVD-minister Stef Blok, die begin april is aangesteld als coördinator over de sancties tegen Rusland, sluit zijn rapport dan ook af met de vaststelling dat de coördinatie in Nederland moeizaam verloopt. ‘De belangrijkste conclusie is dat er een verbeterslag nodig is in de van en het toezicht op de sancties’, zo staat in zijn eindverslag. ‘Tegelijkertijd is er geen aanwijzing dat er zaken gemist zijn in de bevriezingen van tegoeden van personen en entiteiten die op de sanctielijst staan.’
De suggestie om de meldplicht van geheimhouders te versterken, maakt deel uit van een reeks andere aanbevelingen. Zo moet er volgens Blok een ‘permanente verantwoordelijkheid voor de coördinatie’ bij de naleving van de sancties bij het ministerie van Buitenlandse Zaken komen te liggen, moeten er Europese afspraken komen om het proces rondom het bekendmaken van sancties te verbeteren en moet er een sterkere rechtsbasis om gegevens uit te kunnen wisselen, bij voorkeur door de sanctieverordening (de EU-sanctieregels) aan te passen. En anders moet dat via nationale wet- en regelgeving.
Browder
Oud-zakenman en mensenrechtenactivist Bill Browder vindt dat advocaten, belastingadviseurs en accountants die Russische oligarchen hebben bijgestaan moeten worden gedwongen hun kennis te delen met Nederlandse instanties. ‘De Nederlandse regering kan veel meer doen dan nu gebeurt. Jullie premier Rutte heeft zakelijke relaties met Rusland veel te lang voorrang gegeven’, aldus de Brit tegen NU.nl.
Browder vindt dat Nederlandse overheid de beroepsgroepen moet dwingen om hun kennis ter beschikking te stellen, om te vertellen waar het geld van de Russen is verborgen. ‘En als ze niet meewerken, moeten ze worden gestraft. Blok plukt nu het laaghangende fruit, hij moet dieper graven.’
