Recent verscheen de Future Ready Lawyer Survey van Wolters Kluwer. Het rapport heeft als doel om inzicht te verkrijgen in de trends bij de advocatuur en bedrijfsjuristen, en werd drie jaar geleden voor het eerst uitgevoerd. Wat blijkt: 51% van de bedrijfsjuristen is enigszins tevreden over hun relatie met hun advocatenkantoor, en slechts 30% is zeer tevreden.
Het onderzoek werd gedaan bij 700 juridische professionals in negen Europese landen en de VS. De survey werd afgenomen in maart 2021, waardoor de effecten van Corona in deze survey zichtbaar zijn. Een voor de hand liggende conclusie is dat het gebruik van technologie door Corona is versneld, en in de toekomst alleen nog maar zal toenemen.
Een andere belangrijke constatering is dat het aanbod van prestaties en de geleverde diensten van advocatenkantoren in 2021 achterbleef op de verwachtingen van de bedrijfsjuridische afdelingen. 51% van de bedrijfsjuristen is enigszins tevreden over hun relatie met hun advocatenkantoor en slechts 30% is zeer tevreden. Meer juridische afdelingen zijn van plan in zee te gaan met een ander kantoor: 24% zegt dat zij zeer waarschijnlijk van kantoor zullen veranderen, vergeleken met slechts 13% in 2020.
Dit zijn meer dan serieuze signalen voor advocatenkantoren die ik ook heb gehoord in meerdere gesprekken met bedrijfsjuristen. Bedrijfsjuristen worden geconfronteerd met veel uitdagingen: toename van werkdruk, niet alleen veroorzaakt door corona, maar denk ook aan toenemende eisen rondom compliance en risk management. En tegelijkertijd de druk op hun budgetten. Bedrijfsjuristen verwachten terecht dat advocatenkantoren acteren op deze uitdagingen en zich als een echte partner in business gedragen.
Wat verwacht de bedrijfsjurist?
De vraag is vervolgens wat bedrijfsjuristen nu specifiek verwachten van hun kantoor? In deze survey worden de belangrijkste kenmerken waaraan een kantoor in de ogen van een bedrijfsjurist moet voldoen genoemd: de mogelijkheid om technologie te gebruiken voor verbetering van de productiviteit/efficiëntie en samenwerking/werkprocessen, specialisatie en prijs.
Op basis van gevoerde gesprekken met bedrijfsjuristen ga ik graag in op deze door hen gehanteerde evaluatiecriteria. Zij vinden het vanzelfsprekend dat kantoren technologie inzetten om hun eigen kennis snel te kunnen sluiten en software gebruiken om data efficiënt te kunnen analyseren. In dit kader zei een bedrijfsjurist eens tegen mij: ‘Voor grotere projecten vraag ik steevast offertes bij kantoren. Een kantoor dat technologie niet slim inzet om efficiënt te werken, zal dan of een te hoge offerte indienen of ze maken een lagere marge dan hun concurrenten. Ze worden dan vanzelf afgestraft.’
De druk om technologie in te zetten zal trouwens niet alleen van de bedrijfsjurist komen. Indien er sprake is van veel data in een zaak, dan eisen Amerikaanse rechters al dat er gebruik is gemaakt van e-discovery software. Dit baseren ze op wetenschappelijke studies waaruit blijkt dat bij de analyse van grote sets aan data de combinatie technologie en mens betere resultaten oplevert dan de mens alleen.
Een grote uitdaging is het gebruiken van de technologie – die door een advocatenkantoor wordt aangeboden – binnen de bedrijfsjuridische afdeling. In de praktijk blijkt dat niet alleen de specifieke behoeften per bedrijfsjuridische afdeling kunnen verschillen, maar dat het IT landschap in organisaties ook niet hetzelfde is. Het laten aansluiten op het betreffende IT landschap kan de nodige issues opleveren, bijvoorbeeld omdat de IT verantwoordelijke in de betreffende organisatie een beheersbare omgeving wil hebben met zo min mogelijk ‘vreemde’ applicaties.
Legal operations
Een ander belangrijk aspect is dat technologie bedrijfsjuridische afdelingen helpt om onder druk van kostenbeheersing een onderscheid te maken tussen het basiswerk en high-end activiteiten. Het basiswerk kan door technologie, bijvoorbeeld selfservice, worden gedaan. Deze ontwikkeling zal worden versneld door de opkomst van legal operations managers bij de grote bedrijfsjuridische afdelingen.
Naast technologie wordt door de bedrijfsjurist specialisatie als een van de belangrijkste criteria genoemd bij het maken van een keuze voor een kantoor. Bedrijfsjuristen maken mij duidelijk dat dit specialisatie in brede zin is. Naast gespecialiseerde juridische kennis is ook kennis van de betreffende sector een enorm pluspunt.
Tenslotte is de prijs als een van de drie belangrijkste criteria door bedrijfsjuristen genoemd. Prijs kan niet los worden gezien van de gepercipieerde toegevoegde waarde. In een toprestaurant zijn wij bereid om hogere prijzen te betalen. Het unieke gerecht, de mooie ambiance en de persoonlijke service maken dat we bereid zijn om de hogere prijzen te betalen.
Het is niet anders met juridische diensten. Voor doorsnee werk, een omelet in een wegrestaurant, wil een bedrijfsjurist niet veel betalen. De kans is trouwens groot dat de bedrijfsjuridische afdeling de omelet zelf wel maakt, als self service bij de business neerlegt of een alternative service provider zoekt. De grotere kantoren zullen daarom alleen kunnen overleven als zij in staat zijn om hoog gekwalificeerd werk te combineren met een uitstekend serviceniveau en een slimme inzet van technologie.
Om dit allemaal goed te laten aansluiten bij de behoeften van de bedrijfsjurist is een continue dialoog noodzakelijk. En de onderhavige Survey maakt duidelijk dat de kantoren hier aan zet zijn!
